Tiroid Sağlığı ve Diyetiniz

Tiroid bezi nedir ve görevleri nelerdir?

Tiroid bezi boynun ön kısmında yer alır ve metabolizmayı, kolesterol ve kalsiyum kan seviyelerini, vücut ısısını, beyin gelişimini, kalp ve sinir sistemini düzenler (1).

Hipotiroidizm nedir?

Hipotiroidizm veya az aktif tiroid, tiroid yeterince tiroid hormonu oluşturup salmadığı zaman ortaya çıkar. Hipotiroidizm metabolizmayı yavaşlatarak kilo alımına, yorgunluğa, saç dökülmesine, kuru cilde, konsantrasyon güçlüğüne, düşük libidoya, adet bozukluklarına ve düşük ruh haline neden olabilir (1).

Hipertiroidizm nedir?

Hipertiroidizm veya aşırı aktif tiroid, tiroid çok fazla tiroid hormonu ürettiğinde ortaya çıkar. Bu, vücudunuzun metabolizmasını hızlandırarak istem dışı kilo kaybına ve hızlı veya düzensiz kalp atışına neden olabilir (1).

Tiroid fonksiyonunu optimize etmek için temel besinler nelerdir?

İşlenmiş gıdaları sınırlayan ve meyve ve sebzeler, bakliyat, protein, kepekli tahıllar, sıvılar ve sağlıklı yağlar açısından zengin, sağlıklı ve dengeli bir diyet uygulamak önemlidir.

İyot

Tiroid hormonları iyottan yapıldığından iyot normal tiroid fonksiyonu için gereklidir. Tiroid hastalığınız varsa ve levotiroksin alırken iyot takviyesi almayı düşünüyorsanız dikkatli olunmalıdır. İyot eksikliğinden kaynaklanmayan hipotiroidiniz varsa, iyot takviyesi almak semptomları daha da kötüleştirebilir (2, 3). İyot takviyesine başlamadan önce daima doktorunuzla konuşun. İyot kaynakları arasında balık, süt ürünleri, yumurta, et ve kümes hayvanları, ekmek, fındık, meyve ve sebzeler ve deniz yosunu bulunur (4, 5).

D vitamini

Hipotiroidisi olanlarda D vitamini eksikliği yüksektir ve hipertiroidili olanlarda kemik kaybı yaygındır. D vitamini, kalsiyum emilimi ve dolayısıyla kemik sağlığı için gereklidir. İrlanda’da yiyeceklerden yeterli D vitamini almak çok zordur; bu nedenle, yaz aylarında cildimizde D vitamini yapmak için güneşin UVB ışınlarına güveniyoruz. İrlanda’daki herkesin Eylül’den Nisan’a kadar D vitamini takviyesi alması tavsiye edilir. D vitamini kaynakları arasında yağlı balıklar, yumurtalar, UV ile işlenmiş mantarlar ve güçlendirilmiş gıdalar bulunur.

Selenyum

Normal tiroid fonksiyonu için selenyum da gereklidir. Selenyum takviyesine sıklıkla ihtiyaç duyulmaz ve sağlığa zararlı olabilir. Selenyum kaynakları arasında brezilya fıstığı, kaju fıstığı, mercimek, uskumru, ton balığı, yengeç, ıstakoz, hindi, mantar, beyaz makarna ve esmer ekmek yer alır (1, 3).

B12 vitamini

Otoimmün hipo veya hipertiroidizmi olanlarda B12 vitamini eksikliği daha yüksek olabilir. B12 vitamini metabolizma, normal kırmızı kan hücresi üretimi ve sinir fonksiyonu için gereklidir. Kaynaklar arasında et süt ürünleri, balık, sakatat, güçlendirilmiş gıdalar ve besin mayası bulunur (1, 3).

Çinko

Çinko, normal tiroid hormonu oluşumunda ve işlevinde yer alır. Çinko kaynakları istiridye, kabuklular, et ve kümes hayvanları, süt ürünleri, kaju fıstığı ve tohumları içerir (3).

Demir

Hipotiroidisi olanlarda demir eksikliği oranı daha yüksektir. Demir kaynakları arasında kırmızı et, sakatat, yumurta, güçlendirilmiş gıdalar, fasulye, bakliyat, tofu, koyu yeşil sebzeler, fındık ve tohumlar bulunur. Demir emilimi için C vitamini gereklidir; bu nedenle, C vitamini açısından zengin besinler (örn. narenciye veya biber) ile demir açısından zengin besinler yemek demir emilimine yardımcı olacaktır. Çay, kahve veya kırmızı şarapta bulunan tanenler demir emilimini azaltabilir (3).

guatrojenler

Guatrojenler, bazı gıdalarda bulunan ve tiroid hormonlarının işlevini azaltabilen doğal bileşiklerdir. Brokoli, lahana, karnabahar, lahana, ıspanak, darı, tatlı patates ve bok choi gibi sebzeler guatrojen içerir, ancak bu sebzeleri ısıtmak veya pişirmek guatrojenlerin etkisini azaltabilir. Genel olarak, İrlanda’da yaşayan insanlar için bir sorun değildir, çünkü sağlık açısından bir endişe olması için tüketimin çok yüksek olması gerekir. Soya veya kalsiyum içeriği yüksek gıdalar/takviyeler Levotiroksin emilimini azaltabilir, bu nedenle Levotiroksin’i aç karnına aldığınızdan emin olun. Diyetinizdeki soya veya kalsiyum miktarını kısıtlamanıza gerek yoktur (1-3).

Egzersiz yapmak

Her hafta 150 dakika egzersiz önerilir. Düzenli egzersiz kilo alımı, yorgunluk, ruh hali, kaygı ve uykuya yardımcı olabilir (1).